Skip to content

Αρθρογραφία

Η Απονομή Συντάξεων Από Δικηγόρους

έκδοση σύνταξης

Μετά την επαναφορά σε κατ’ αποκοπή υπηρεσίες συνταξιούχων εισηγητών συντάξεων, το Υπουργείο Εργασίας, με  τροπολογία  σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης και στα πλαίσια της επιτάχυνσης απονομής συντάξεων, ορίζει τη δυνατότητα να εκδίδονται συνταξιοδοτικές παροχές από πιστοποιημένους επαγγελματίες. 

Πιστοποιημένοι Επαγγελματίες

Πιστοποιημένοι επαγγελματίες ορίζονται:

  • μέλη των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας με τριετή τουλάχιστον άσκηση δικηγορίας και 
  • μέλη του Οικονομικού Επιμελητηρίου λογιστές-φοροτεχνικοί Α’ τάξης.

που έχουν εγγραφεί σε ειδικό μητρώο πιστοποιημένων επαγγελματιών που τηρείται στον e-ΕΦΚΑ, εποπτεύεται από αυτόν και είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr).

Συνταξιοδοτικές Παροχές

Οι συνταξιοδοτικές παροχές που εκδίδουν οι παραπάνω πιστοποιημένοι επαγγελματίες, δικηγόροι ή λογιστές, συμπράτοντας με τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ).

Οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες μπορούν να:

  1. διαπιστώνουν τον χρόνο ασφάλισης σε ένα ή περισσότερους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης και εκδίδουν σχετική βεβαίωση, 
  2. διαπιστώνουν την ύπαρξη ή μη οφειλομένων εισφορών του αυτοαπασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία ασφαλισμένου και εκδίδουν σχετική βεβαίωση ή υποβάλλουν αίτηση για ρύθμιση, 
  3. υπολογίζουν το οφειλόμενο ποσό για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου και εκδίδουν σχετική βεβαίωση,
  4. συντάσσουν την προσυνταξιοδοτική βεβαίωση 
  5. συντάσσουν σχέδιο πράξης διακανονισμού οφειλών 
  6. συντάσσουν σχέδιο απόφασης προσωρινής σύνταξης, καθώς και 
  7. οριστικής κύριας σύνταξης και 
  8. επικουρικής σύνταξης

Σε περίπτωση παράλληλης ή διαδοχικής ασφάλισης, οι παραπάνω βεβαιώσεις και τα σχέδια αποφάσεων περιλαμβάνουν τα παραπάνω στοιχεία για όλα τα ταμεία, στα οποία ο ασφαλισμένος είχε ασφαλιστεί ή οφείλει να έχει ασφαλιστεί.
Τα σχέδια και οι βεβαιώσεις που συντάσσουν και καταχωρίζουν οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες παράγουν πλήρη απόδειξη ως προς τα στοιχεία που εμπεριέχονται σε αυτές.

Η Προσυνταξιοδοτική Βεβαίωση

Μετά από αίτηση του ασφαλισμένου, που υποβάλλεται στα τελευταία 2 χρόνια πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση, ο e-ΕΦΚΑ υποχρεούται να προβαίνει σε προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισής του και να χορηγεί την αντίστοιχη “προσυνταξιοδοτική βεβαίωση”, αφού καλέσει τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά.

Η βεβαίωση εξομοιώνεται με απόφαση, αποτελεί εκτελεστή πράξη της Διοίκησης  και υπόκειται στις διοικητικές προσφυγές που προβλέπονται από τη νομοθεσία.

Η υπηρεσία που είναι αρμόδια για την έκδοση της βεβαίωσης αποφαίνεται εντός 3 μηνών από τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση απαιτούμενων δικαιολογητικών.

Όταν ο ασφαλισμένος έχει υπαχθεί στην ασφάλιση περισσότερων του ενός πρώην ασφαλιστικών φορέων, η αίτηση είναι υποχρεωτική, υποβάλλεται άπαξ, λογίζεται δε ότι συμπεριλαμβάνει όλους τους πρώην ασφαλιστικούς φορείς. Η σχετική προσυνταξιοδοτική βεβαίωση συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης.

Οι προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις μπορούν να εκδίδονται και από πιστοποιημένους επαγγελματίες και παράγουν πλήρη απόδειξη ως προς τα στοιχεία που εμπεριέχονται σε αυτές.

Ανάθεση Σε Επαγγελματία

Οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες ασκούν το έργο τους μετά από ανάθεση που γίνεται από τον ενδιαφερόμενο ασφαλισμένο ή τον δικαιοδόχο του ασφαλισμένου.

Η ανάθεση από τον ενδιαφερόμενο ασφαλισμένο ή δικαιοδόχο γίνεται μέσω υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 που απευθύνεται στον e-ΕΦΚΑ, με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του αναθέτοντος από δημόσια υπηρεσία ή μέσω της ηλεκτρονικής πύλης gov.gr, και καθορίζει το ειδικότερο αντικείμενο του έργου.

Η ανάθεση μπορεί να γίνει και με καταχώρηση σε ειδική πλατφόρμα στο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ που είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ- gov.gr), στην οποία εισέρχονται ο ενδιαφερόμενος ασφαλισμένος και ο πιστοποιημένος επαγγελματίας 

Με την ανάθεση παρέχεται αυτοδικαίως, ακόμη κι εάν δεν μνημονεύεται ρητά στο σχετικό έγγραφο, εξουσιοδότηση για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων που αφορούν στον αναθέσαντα ασφαλισμένο ή δικαιοδόχο. Η αποδοχή της ανάθεσης γίνεται με συνυπογραφή του πιστοποιημένου επαγγελματία στην υπεύθυνη δήλωση, η οποία όμως δεν απαιτεί θεώρηση του γνησίου αυτής, ή με τη σχετική καταχώρηση στο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΚΦΑ.

Διαδικασία

Με βάση τις παραπάνω βεβαιώσεις οι αρμόδιες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ υπολογίζουν το ποσό της σύνταξης και εκδίδουν την πράξη απονομής της σύνταξης. Η πράξη απονομής της σύνταξης αναρτάται στην προσωπική θυρίδα του πολίτη στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr). 

Οι υπάλληλοι που εκδίδουν πράξεις απονομής σύνταξης, κύριας ή επικουρικής, ή εφάπαξ με βάση τα παραπάνω σχέδια και βεβαιώσεις, δεν έχουν καμία ευθύνη για εγγραφές και ενδείξεις των πράξεων που οφείλονται σε σφάλματα των βεβαιώσεων.

Όταν υποβληθεί σχέδιο προσωρινής ή οριστικής σύνταξης κύριας ή επικουρικής, η συνταξιοδοτική απόφαση εκδίδεται εντός προθεσμίας 30 ημερών από την υποβολή του σχεδίου  απόφασης. 

Με την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής, το σχέδιο θεωρείται εγκεκριμένο και επέχει θέση πράξης απονομής σύνταξης, η οποία αναρτάται στην προσωπική θυρίδα του πολίτη στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr).

Οι βεβαιώσεις και τα σχέδια αποφάσεων της που εκδίδουν και συντάσσουν, αντίστοιχα, οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες συνοδεύουν την ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης και υποβάλλονται, μαζί με τα αναγκαία δικαιολογητικά, σε ψηφιοποιημένα έντυπα αντίγραφα μαζί με την ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης. 

Συνοδεύονται από υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 που απευθύνεται στον e-ΕΦΚΑ, με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του πιστοποιημένου επαγγελματία από δημόσια υπηρεσία ή μέσω της ηλεκτρονικής πύλης gov.gr, με την οποία βεβαιώνεται η ακρίβειά τους. Η καταχώρησή τους στο πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ υπέχει και θέση υπεύθυνης δήλωσης με το παραπάνω περιεχόμενο. 

Επίσης, μπορούν να υποβληθούν και σε προγενέστερο ή μεταγενέστερο της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης στάδιο. Τα πρωτότυπα έγγραφα που τεκμηριώνουν τις βεβαιώσεις και αποφάσεις υποβάλλονται εντός 15 ημερών από τη υποβολή της αίτησης στον e-ΕΦΚΑ.

Έλεγχος, Ανάκληση Και Τροποποίηση Πράξεων

Η αρμόδια υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ πραγματοποιεί υποχρεωτικά κάθε μήνα τυχαίο δειγματοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό τουλάχιστον 5% των πράξεων απονομής σύνταξης που εκδόθηκαν βάσει βεβαιώσεων πιστοποιημένων επαγγελματιών τον προηγούμενο μήνα. 

Επίσης, γίνεται έλεγχος μετά την έκδοση της απόφασης απονομής συνταξιοδοτικών παροχών και σε άλλες περιπτώσεις που επιλέγονται κατά την κρίση της υπηρεσίας βάσει κριτηρίων, όπως το ύψος της απονεμόμενης σύνταξης ή περιπτώσεις οριακής θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Εάν από μεταγενέστερο έλεγχο προκύψει ότι βεβαιώσεις ή σχέδια αποφάσεων με βάση τις οποίες χορηγήθηκε η σύνταξη είναι εσφαλμένα ή ελλιπή, η απόφαση απονομής σύνταξης που βασίζεται σ’ αυτές, κατά περίπτωση, ανακαλείται ή μεταρρυθμίζεται λόγω πλάνης περί τα πράγματα το αργότερο εντός δεκαετίας από την έκδοση της πράξης απονομής της σύνταξης.

Έλεγχος Των Επαγγελματιών

Εάν από τους ελέγχους διαπιστωθεί ότι ο πιστοποιημένος επαγγελματίας έχει εκδώσει εσφαλμένες ή ελλιπείς βεβαιώσεις που αφορούν σε τρεις τουλάχιστον ασφαλισμένους, η πιστοποίησή του ανακαλείται με απόφαση του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ και αποκλείεται η εκ νέου χορήγησή της για χρονικό διάστημα 5 ετών.

Ο πιστοποιημένος επαγγελματίας, εάν το σφάλμα ή οι ελλείψεις στις βεβαιώσεις που εκδίδει οφείλεται σε βαρεία αμέλεια ή δόλο, ευθύνεται εις ολόκληρον με τον αχρεωστήτως λαβόντα για την επιστροφή ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως εξαιτίας του σφάλματος. Τα ως άνω ποσά αναζητούνται βάσει του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) εντόκως. Επίσης, είναι δυνατή με απόφαση του διοικητή του e-ΕΦΚΑ η επιβολή διοικητικού προστίμου από 1.000 έως 10.000 ευρώ για κάθε εσφαλμένη βεβαίωση ή σχέδιο που οφείλεται σε βαρεία αμέλεια ή δόλο.

Οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες έχουν το δικαίωμα να ασκήσουν αυτοτελώς κατά των πράξεων μεταρρύθμισης ή ανάκλησης συντάξεων προσφυγή ουσίας ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, όταν οι ανακαλούμενες ή μεταρρυθμιζόμενες συντάξεις απονεμήθηκαν βάσει βεβαιώσεων ή σχεδίων που εξέδωσαν.

Επεξεργασία Προσωπικών Δεδομένων Ασφαλισμένων

Η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων από τους πιστοποιημένους επαγγελματίες διέπεται από σύμβαση που καταρτίζεται μεταξύ του e-ΕΦΚΑ και του Πιστοποιημένου Επαγγελματία, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 28 του ΓΚΠΔ με την οποία αποδέχονται εγγράφως και την πολιτική προστασίας προσωπικών δεδομένων του e-ΕΦΚΑ. Κατά την επεξεργασία των δεδομένων λαμβάνονται τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την ασφάλεια αυτών και τα οποία αναφέρονται αναλυτικά στη σύμβαση που θα συναφθεί.

Για την εκτέλεση του έργου τους οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες έχουν πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία και δεδομένα που τηρούνται σε ηλεκτρονικά και έγχαρτα αρχεία του e-ΕΦΚΑ, τα οποία αφορούν στον ασφαλισμένο που τους ανέθεσε την έκδοση βεβαίωσης ή τη σύνταξη σχεδίου συνταξιοδοτικής απόφασης, και έχουν τη δυνατότητα να καταχωρίζουν τις βεβαιώσεις και, όταν απαιτείται, κάθε αναγκαίο στοιχείο στο πληροφοριακό σύστημα του e- ΕΦΚΑ, το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), κατόπιν αυθεντικοποίησής τους.

Σκοπός επεξεργασίας των ανωτέρω δεδομένων είναι η απονομή συντάξεων από τον e-ΕΦΚΑ. Η νόμιμη βάση επεξεργασίας των απλών προσωπικών δεδομένων των ασφαλισμένων είναι το περ. γ) και ε) της παρ. 1 του άρθρου 6 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων, «ΓΚΠΔ», L 119). 

Για τους σκοπούς εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας,  e-ΕΦΚΑ ενεργεί υπό την ιδιότητα του υπευθύνου επεξεργασίας κατά την έννοια της περ. 7 του άρθρου 4 του ΓΚΠΔ και οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες ενεργεί υπό την ιδιότητα των εκτελούντων την επεξεργασία κατά την έννοια της περ. 8 του άρθρου 4 του ΓΚΠΔ. 

Τόσο  e-ΕΦΚΑ όσο και οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες οφείλουν να τηρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του ΓΚΠΔ και του ν. 4624/2019, και ιδίως, οι εκτελούντες την επεξεργασία: 

  • επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των ασφαλισμένων μόνο βάσει καταγεγραμμένων εντολών του e-ΕΦΚΑ, ως υπευθύνου επεξεργασίας,
  • αναλαμβάνουν την υποχρέωση τήρησης εμπιστευτικότητας σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων τους,
  • λαμβάνουν όλα τα μέτρα που απαιτούνται για τη διασφάλιση του απορρήτου και της ασφάλειας της επεξεργασίας δυνάμει του άρθρου 32 του ΓΚΠΔ
Εκκρεμή Θέματα

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Υ.Α.) που θα εκδοθεί, θα οριστούν η ύλη και το πρόγραμμα επιμόρφωσης των πιστοποιημένων επαγγελματιών, οι λεπτομέρειες για τη διαδικασία επιμόρφωσης και εγγραφής στο ειδικό μητρώο πιστοποιημένων επαγγελματιών και για τη διαπίστωση της έναρξης λειτουργίας του, η διαδικασία και τα κριτήρια επιβολής κυρώσεων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. 

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Υ.Α.) που θα εκδοθεί ύστερα από πρόταση του e-ΕΦΚΑ καθορίζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες για την υποβολή της αίτησης και την έκδοση της βεβαίωσης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα στοιχεία και το περιεχόμενο της βεβαίωσης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Με την ίδια ή όμοια απόφαση μπορούν να περιορίζονται ή διευρύνονται οι κατηγορίες συντάξεων, για τις οποίες  μπορούν να χορηγούνται βεβαιώσεις ή να συντάσσονται σχέδια αποφάσεων από τους πιστοποιημένους επαγγελματίες αυτού του κεφαλαίου, αυξάνεται το ποσοστό υποθέσεων, επί των οποίων γίνεται υποχρεωτικός δειγματοληπτικός έλεγχος, ορίζεται ανώτατος αριθμός υποθέσεων που μπορούν να χειρίζονται ταυτοχρόνως οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες και ορίζονται τα πρότυπα έγγραφα σχεδίων αποφάσεων και βεβαιώσεων, καθώς και η χρονική διάρκεια της εξουσιοδότησης που έχουν λάβει.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΚΥΑ) θα ρυθμιστούν τα ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την ανάπτυξη και λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, οι τυχόν απαιτούμενες διαλειτουργικότητες με πληροφοριακά συστήματα των φορέων του δημοσίου τομέα και κάθε συναφής τεχνική ή άλλη λεπτομέρεια.

Με απόφαση του Διοικητή του e-ΕΦΚΑ θα οριστούν σε κάθε υπηρεσία έκδοσης συντάξεων αρμόδιοι υπάλληλοι για την απρόσκοπτη συνεργασία των πιστοποιημένων επαγγελματιών με τον e-ΕΦΚΑ, τη χορήγηση στοιχείων από το φυσικό ή τα ηλεκτρονικά αρχεία και την απάντηση σε ερωτήματα που αφορούν στις υποθέσεις που εξετάζουν οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες.

Προβληματισμοί

Η απονομή σύνταξης είναι Ατομική Διοικητική Πράξη. Όπως, για παράδειγμα, είναι και το δίπλωμα οδήγησης ή το πρόστιμο της Εφορίας. 

Οι Ατομικές Διοικητικές Πράξεις έλκουν το κύρος, τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά τους, από το Διοικητικό (δλδ το Κρατικό) Όργανο που τις εκδίδει. Για το λόγο αυτό φέρουν δύο μοναδικά χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν στην Κρατική Εξουσία :

Έχουν τεκμήριο νομιμότητας και είναι εκτελεστές.

Ο νέος νόμος προβλέπει την de facto Απονομή Σύνταξης από Δικηγόρους και Λογιστές, η οποία θεωρείται ότι εκδόθηκε νόμιμα μετά την άπρακτη παρέλευση 30ημέρου από την υποβολή σχεδίου συνταξιοδοτικής απόφασης από τον πιστοποιημένο επαγγελματία στον eΕΦΚΑ.

Η πρόβλεψη αυτή, παρά τον προφανή σκοπό να εμποδίσει την σώρευση εκκρεμών σχεδίων στις υπηρεσίες του εθνικού φορέα συντάξεων, έχει σοβαρά κατά τη γνώμη μας ζητήματα συνταγματικότητας. Η αντιμετώπισή τους, όπως και ο έλεγχος της εφαρμογής των ψηφισθέντων ρυθμίσεων, ανήκουν πια στη σφαίρα της δικαστικής εξουσίας.

Το Δικηγορικό μας Γραφείο, διαθέτει πιστοποιημένους δικηγόρους για την έκδοση συντάξεων οι οποίοι αμοίβονται από τον eΕΦΚΑ χωρίς επιβάρυνση του ασφαλισμένου.