Skip to content

Αρθρογραφία

Οι Ενδοομιλικές Συναλλαγές Και Ο Φάκελος Τεκμηρίωσης

Σύμφωνα με το άρθρο 39 του ν. 2238/1994 όταν  μεταξύ  συνδεδεμένων  επιχειρήσεων πραγματοποιούνται  συναλλαγές  με  οικονομικούς  όρους  διαφορετικούς  από  εκείνους  που  θα είχαν  συμφωνηθεί  μεταξύ  ανεξάρτητων  επιχειρήσεων  ή  που  έχουν  συμφωνηθεί  μεταξύ  των συνδεδεμένων επιχειρήσεων και τρίτων, τα κέρδη τα οποία, χωρίς τους όρους αυτούς, θα είχαν πραγματοποιηθεί από την ημεδαπή επιχείρηση, αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των διαφορετικών όρων, προσαυξάνουν τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης ή μειώνουν τη ζημία που προκύπτει από τα βιβλία της, χωρίς να θίγεται το κύρος αυτών. 

Έννοια Συνδεδεμένων Επιχειρήσεων 

Ως  συνδεδεμένες  νοούνται  οι  επιχειρήσεις  μεταξύ  των  οποίων  υπάρχει  σχέση  άμεσης  ή έμμεσης ουσιώδους διοικητικής ή οικονομικής εξάρτησης ή ελέγχου, ιδίως λόγω συμμετοχής της μιας  στο  κεφάλαιο  ή  τη  διοίκηση  της  άλλης  ή  λόγω  συμμετοχής  των  ιδίων  προσώπων  στο κεφάλαιο  ή  στη  διοίκηση  και  των  δύο  επιχειρήσεων,  καθώς  και  οι  επιχειρήσεις  οι  οποίες διαθέτουν σε μία από τις συνδεδεμένες τα ανωτέρω δικαιώματα ή δυνατότητες επιρροής. 

Ειδικότερα, ως συνδεδεμένες νοούνται οι επιχειρήσεις οι οποίες:

  1. Συνδέονται λόγω της συμμετοχής της μίας στην άλλη επιχείρηση, κατέχοντας άμεσα ή έμμεσα μετοχές, μερίδια, ή συμμετοχή στο κεφάλαιο τουλάχιστον 33%, βάσει αξίας ή αριθμού, ή δικαιώματα σε κέρδη ή δικαιώματα ψήφου.
  2. Συνδέονται με κάθε άλλη επιχείρηση που κατέχει άμεσα ή έμμεσα μετοχές, μερίδια δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχής στο κεφάλαιο τουλάχιστον τριάντα τρία τοις εκατό 33%, βάσει αξίας ή αριθμού, ή δικαιώματα σε κέρδη ή δικαιώματα ψήφου σε μία από τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις
  3. Συνδέονται με κάθε άλλο πρόσωπο με το οποίο υπάρχει σχέση άμεσης ή έμμεσης ουσιώδους διοικητικής  εξάρτησης  ή  ελέγχου  ή  το  πρόσωπο  αυτό  ασκεί  καθοριστική  επιρροή  ή  έχει  τη δυνατότητα καθοριστικής επιρροής στη λήψη των αποφάσεων της επιχείρησης ή σε περίπτωση που και τα δύο πρόσωπα έχουν σχέση άμεσης ή έμμεσης ουσιώδους διοικητικής εξάρτησης ή ελέγχου ή δυνατότητα καθοριστικής επιρροής από τρίτο πρόσωπο.
ΦΑΚΕΛΟΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ

Περαιτέρω, ημεδαπές επιχειρήσεις που συνδέονται με άλλη επιχείρηση κατά τα παραπάνω, υποχρεούνται  να  τηρούν  Φάκελο  Τεκμηρίωσης  τιμών  των  ενδοομιλικών συναλλαγών τους. Η ίδια υποχρέωση υπάρχει και για τις κοινοπραξίες. Ο φάκελος καταρτίζεται για κάθε διαχειριστική περίοδο είτε σε έντυπη, είτε σε ηλεκτρονική μορφή και περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που αναφέρονται παρακάτω

Εξαιρούνται και δεν υποχρεούνται σε τήρηση φακέλου:

  • συναλλαγές  με  μία  ή  περισσότερες συνδεδεμένες επιχειρήσεις η αξία των οποίων δεν υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ αθροιστικά,  εφόσον  τα  ακαθάριστα  έσοδα  της  διαχειριστικής  χρήσης  για  το  σύνολο  των συνδεδεμένων δεν υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια ευρώ ή η αξία των οποίων δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ εφόσον τα ακαθάριστα έσοδα της διαχειριστικής χρήσης για το σύνολο των συνδεδεμένων υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ.
  • οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με τις διατάξεις του α.ν. 89/67 απαλλάσσονται από την υποχρέωση τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών τους.  
Περιεχόμενο Φακέλου

Σε περίπτωση ημεδαπής επιχείρησης η οποία είναι μέλος ομίλου, πολυεθνικού ή ημεδαπού, ο «φάκελος τεκμηρίωσης» αποτελείται από δύο μέρη:

  • από τον «βασικό φάκελο τεκμηρίωσης» ο οποίος είναι κοινός για όλες τις επιχειρήσεις του ομίλου και περιέχει κοινές τυποποιημένες πληροφορίες για αυτές και τις μόνιμες εγκαταστάσεις τους και
  • από τον «ελληνικό φάκελο τεκμηρίωσης», ο οποίος συμπληρώνει τον «βασικό φάκελο» και περιέχει πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρήσεις-μέλη του ομίλου. 
Έλλειψη Τεκμηρίωσης

Οι τιμές ενδοομιλικών συναλλαγών κρίνονται μη τεκμηριωμένες στις ακόλουθες περιπτώσεις:

  1. μη τήρησης ή μη διάθεσης του φακέλου τεκμηρίωσης στην αρμόδια ελεγκτική αρχή,
  2. τήρησης  ανεπαρκούς  ή  ανακριβούς  φακέλου  τεκμηρίωσης,  εφόσον  προκύπτει  αδυναμία ελεγκτικής  επαλήθευσης  της ορθότητας υπολογισμού ή  τεκμηρίωσης  των  τιμών  ενδοομιλικών συναλλαγών, η οποία δεν θεραπεύεται από τις πρόσθετες πληροφορίες που παρέχονται στον έλεγχο.
  3. μη  παροχής  ή  παροχής  ανεπαρκών  ή  ανακριβών  πρόσθετων  πληροφοριών,  εφόσον προκύπτει αδυναμία ελεγκτικής επαλήθευσης των τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών.
Προσδιορισμός Τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών

Με την Απόφαση της Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ 1179/2013 ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό των τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών χρησιμοποιείται η «αρχή της ανοικτής αγοράς ή της ελεύθερης αγοράς ή των ίσων αποστάσεων (Arm’s Length Principle)», όπως περιγράφεται στον ν. 2238/1994 και στην παράγραφο 1 του άρθρου 9 του Προτύπου Φορολογικών Συμβάσεων Εισοδήματος και Κεφαλαίου του ΟΟΣΑ και έχει ως ακολούθως:

«Εάν επικρατούν ή επιβάλλονται στις εμπορικές ή οικονομικές σχέσεις των δύο (συνδεδεμένων) επιχειρήσεων όροι διαφορετικοί από εκείνους που θα επικρατούσαν μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων, τότε τα κέρδη τα οποία, αν δεν υπήρχαν οι όροι αυτοί, θα μπορούσαν να είχαν πραγματοποιηθεί από μια από τις επιχειρήσεις, αλλά λόγω αυτών των όρων δεν πραγματοποιήθηκαν, μπορούν να συμπεριληφθούν στα κέρδη της επιχείρησης αυτής και να φορολογηθούν ανάλογα»

Για την διαπίστωση εφαρμογής της παραπάνω αρχής, λαμβάνονται υπόψη, οι «Κατευθυντήριες Οδηγίες του ΟΟΣΑ περί Ενδοομιλικών Τιμολογήσεων για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις και τις Φορολογικές Αρχές», όπως κάθε φορά επικαιροποιούνται.

Το Δικηγορικό μας Γραφείο, για περισσότερα από 15 χρόνια εξειδικεύεται στο Εταιρικό και Εμπορικό Δίκαιο. Επικοινωνήστε μαζί μας για σας καθοδηγήσουμε και να σας συμβουλεύσουμε σε κάθε θέμα ενδοομιλικών συναλλαγών.