Η Προκήρυξη Του Άρθρου 709 ΑΚ
Κατά το άρθρο 709 §1 του Αστικού Κώδικα “Εκείνος που δημόσια προκήρυξε αμοιβή για την εκτέλεση πράξης, ιδίως για την επίτευξη αποτελέσματος, οφείλει την αμοιβή σ’ αυτόν που εκτέλεσε, και αν ακόμη αυτός ενέργησε άσχετα με την προκήρυξη“.
Η προκήρυξη, κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως, είναι μονομερής δικαιοπραξία μη απευθυντέα προς ορισμένο πρόσωπο, κατά την οποία εκείνος που προκήρυξε την αμοιβή υποχρεούται να την καταβάλει σ’ αυτόν ο οποίος εξεπλήρωσε την τεθείσα από τον προκηρύξαντα αίρεση.
Η πράξη δια την οποία έγινε η προκηρυχθείσα αμοιβή πρέπει να εκτελεστεί το δε αποτέλεσμα να επιτευχθεί. Απαιτείται δηλαδή η εκτέλεση ορισμένης πράξης που έχει ως αποτέλεσμα την επέλευση ορισμένου γεγονότος.
Ως “επίτευξη αποτελέσματος” νοείται το επίτευγμα κάθε ανθρώπινης ενέργειας, μη αντικείμενη στα χρηστά ήθη και την δημόσια τάξη.Τέτοιο αποτέλεσμα αποτελεί και η επιστημονική επίδοση.
Αντικείμενο της δια της προκήρυξης γενομένης υποσχέσεως είναι η αμοιβή, που μπορεί να έχει οικονομικό χαρακτήρα (π.χ. παροχή χρημάτων) ή να είναι ηθικής φύσεως (π.χ. τιμητική διάκριση), ορισμένη δια της προκήρυξης ή και οριστέα.
Η προκήρυξη προς παραγωγή των εννόμων συνεπειών της πρέπει να γίνει “δημόσια” (π.χ. δια του τύπου της τηλεοράσεως), δυναμένη να απευθύνεται και προς ορισμένη κοινωνική ή επιστημονική ομάδα.
Συντρεχόντων των ανωτέρω όρων εκείνος που εξετέλεσε την πράξη που αποτελεί το περιεχόμενο της προκήρυξης έχει ενοχική αξίωση κατά του προκηρύξαντος προς καταβολή της αμοιβής που αναφέρεται στην προκήρυξη (ΑΠ 1636 / 2008).
Η Προκήρυξη Θέσεων Εργασίας
Από τις διατάξεις των άρθρων 185, 189, 192, 201, 361 και 648 ΑΚ συνάγεται ότι η προκήρυξη διαγωνισμού προς πλήρωση θέσεων εργασίας συνιστά πρόταση κατάρτισης συμβάσεως εκ μέρους του εργοδότη προς αόριστο αριθμό προσώπων, οι οποίοι έχουν τα οριζόμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, οπότε η συμμετοχή του ενδιαφερομένου στον διαγωνισμό συνιστά αποδοχή της πρότασης και επιφέρει την κατάρτιση της συμβάσεως υπό την αίρεση της επιτυχίας.
Δηλαδή η προκήρυξη από τον εργοδότη διαγωνισμού για την πρόσληψη υπαλλήλων ή εργατών αποτελεί υπόσχεση ότι θα προσλάβει ορισμένο αριθμό και δη εκείνους που θα επιτύχουν στο διαγωνισμό αυτόν (ΑΠ 956 / 2020).
Περαιτέρω, μόνη η υποβολή υποψηφιότητας και η συμμετοχή σ’ αυτόν επέχει θέση αποδοχής της εργοδοτικής πρότασης, από την περιέλευση δε της δήλωσης του υποψηφίου στον εργοδότη για την αποδοχή της πρότασής του, θεωρείται ότι καταρτίστηκε η σύμβαση εργασίας, η οποία τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της επιτυχίας του ενδιαφερομένου στον διαγωνισμό.
Πλήρωση Αναβλητικής Αίρεσης
Ο εργοδότης που έκανε την πρόταση δεσμεύεται από αυτή, μη δυνάμενος έτσι να την ανακαλέσει καθ’ όλο το χρόνο κατά τον οποίο ο ίδιος έταξε προς υποβολή των αιτήσεων εκ μέρους των ενδιαφερομένων για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, εκτός αν αυτός με την προκήρυξη του διαγωνισμού επιφύλαξε στον εαυτό του το δικαίωμα να ανακαλέσει την πρότασή του και πριν από την πάροδο της εν λόγω προθεσμίας ή αν συνάγεται ότι έχει το δικαίωμα τούτο από τη φύση της συμβάσεως ή από τις ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες έγινε η προκήρυξη του διαγωνισμού.
Μετά την υποβολή της αιτήσεως από τον ενδιαφερόμενο και τη συμμετοχή αυτού στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε (γεγονότα τα οποία επέχουν θέση αποδοχής της προτάσεως), καθώς και τη γνώση αυτών από τον προτείναντα εργοδότη, θεωρείται ότι καταρτίστηκε μεταξύ αυτών η σύμβαση εργασίας, η οποία όμως τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της επιτυχίας του ενδιαφερομένου στο διαγωνισμό, μετά δε την επιτυχία τούτου και την εντός της προθεσμίας ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού, δηλαδή μετά την πλήρωση της αιρέσεως αυτής, αυτός θεωρείται αυτοδικαίως ως οριστικός υπάλληλος ή εργάτης του εργοδότη που προκήρυξε τον διαγωνισμό, υπό την απαραίτητη όμως προϋπόθεση, ότι ο υποψήφιος συμμετείχε νόμιμα στο διαγωνισμό σύμφωνα με τους όρους, που έθεσε ο εργοδότης.
Η Έννοια Της Καλής Πίστης – Υπερημερία Εργοδότη
Αν ο εργοδότης που προκήρυξε το διαγωνισμό εμπόδισε με οποιοδήποτε τρόπο αντίθετα προς την καλή πίστη την πλήρωση της ως άνω από αυτόν τεθείσας αιρέσεως, η αίρεση αυτή θεωρείται ότι πληρώθηκε και έτσι ο διαγωνισθείς θεωρείται ως επιτυχών στο διαγωνισμό και ως εκ τούτου υπάλληλος ή εργάτης (ανάλογα) του εργοδότη από τη λήξη της προθεσμίας που τάχθηκε από τον ίδιο στην προκήρυξη του διαγωνισμού (ΑΠ 674 / 2009).
Επομένως, για την πλασματική πλήρωση της αιρέσεως, απαιτείται θετική πράξη του υπόχρεου (που μπορεί να είναι και ο εργοδότης), η οποία αντίκειται στις αρχές της καλής πίστεως (με την έννοια που αναφέρεται στα άρθρα 200, 281 και 288 ΑΚ), καθώς επίσης και στο πνεύμα και στο σκοπό της συμβάσεως (ΑΠ 1240 / 2020).
Οι όροι της προκήρυξης δύνανται να προβλέπουν την αξιολόγηση και κατάταξη των υποψηφίων βάσει μόνον των αποδεικνυομένων προσόντων εκάστου ή και την υποβολή αυτών σε εξέταση, επιτυχών δε θεωρείται ο υποψήφιος, ο οποίος κατέλαβε κατά τους όρους της προκήρυξης σειρά επιτυχίας αντιστοιχούσα προς τον αριθμό των προκηρυχθεισών θέσεων, οπότε πληρούται η αίρεση και ο εργοδότης, αρνούμενος να αποδεχθεί τις υπηρεσίες του επιτυχόντος, καθίσταται υπερήμερος και οφείλει μισθό υπερημερίας κατά τις διατάξεις των άρθρων 349, 350 και 656 ΑΚ έστω και εάν το όνομα του επιτυχόντος δεν περιελήφθη στον πίνακα των επιτυχόντων του διαγωνισμού.
Ματαίωση Αναβλητικής Αίρεσης
Εάν αντιθέτως ο υποψήφιος καταλάβει σειρά πέραν των προκηρυχθεισών θέσεων, ματαιούται οριστικώς η αίρεση, ως εκ τούτου, εάν ωρισμένοι εκ των επιτυχόντων δεν προσληφθούν τελικά και δεν πληρωθούν όλες οι προκηρυχθείσες θέσεις εργασίας, ο αποτυχών υποψήφιος δεν καταλαμβάνει αυτοδικαίως μία των κενών θέσεων, ούτε δύναται να εγείρει σχετική αξίωση, εκτός εάν υπάρξει νέα πρόταση προς κατάρτιση συμβάσεως, η οποία πάντως εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του εργοδότη.
Τούτο όμως δεν ισχύει, εάν η προκήρυξη περιέχει τον όρο ότι οι μη πληρούμενες από τους επιτυχόντες θέσεις θα συμπληρώνονται από τους επόμενους κατά σειρά κατάταξης υποψηφίους, αφού, υπό τον εν λόγω όρο, η κατάληψη από τον υποψήφιο σειράς πέραν των προκηρυχθεισών θέσεων δεν επιφέρει αφ’ εαυτής την ματαίωση της αιρέσεως, η οποία δύναται να πληρωθεί εν συνεχεία εάν υπάρξει αντίστοιχη θέση μη πληρωθείσα από επιτυχόντα, οπότε ο επιλαχών καταλαμβάνει αυτοδικαίως την μη πληρωθείσα θέση.
Το Δικηγορικό μας Γραφείο, για περισσότερα από 15 χρόνια εξειδικεύεται στο Εταιρικό και Εμπορικό Δίκαιο. Επικοινωνήστε μαζί μας για σας καθοδηγήσουμε και να σας συμβουλεύσουμε σε κάθε θέμα σχετικά με την προκήρυξη.