Ψηφίστηκε πρόσφατα ο Κανονισμός 2022/2065 του ευρωπαϊκού συμβουλίου και κοινοβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022, σχετικά με τις “με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών” (και σχεδόν ταυτόχρονα με τον Κανονισμό σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών αγορών).
Ο ανωτέρω Κανονισμός τροποποιεί την DSA (Πράξη για ψηφιακές υπηρεσίες) η οποία έχει ενσωματωθεί πρόσφατα στην ελληνική νομοθεσία.
Με τον Κανονισμό αυτό, γίνεται προσπάθεια “να βελτιωθεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να διασφαλιστεί ένας ασφαλές και διαφανές επιγραμμικό περιβάλλον, θεσπίζοντας ένα σαφές, αποτελεσματικό, προβλέψιμο και ισορροπημένο σύνολο εναρμονισμένων υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας για τους παρόχους ενδιάμεσων υπηρεσιών”.
Το Σκεπτικό Της ΕΕ
Οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών και ιδίως οι ενδιάμεσες υπηρεσίες έχουν καταστεί σημαντικό μέρος της οικονομίας της Ένωσης και της καθημερινότητας των πολιτών της Ένωσης.
Είκοσι έτη μετά τη θέσπιση του ισχύοντος νομικού πλαισίου που εφαρμόζεται στις εν λόγω υπηρεσίες, νέα και καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και υπηρεσίες, όπως τα επιγραμμικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι επιγραμμικές πλατφόρμες που δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με εμπόρους, παρέχουν στους επιχειρηματικούς χρήστες και στους καταναλωτές τη δυνατότητα να μεταδίδουν και να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και να συναλλάσσονται με καινοτόμους τρόπους.
Η πλειονότητα των πολιτών της Ένωσης χρησιμοποιούν πλέον τις υπηρεσίες αυτές σε καθημερινή βάση.
Ωστόσο, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αυξημένη χρήση αυτών των υπηρεσιών έχουν δημιουργήσει επίσης νέους κινδύνους και προκλήσεις για τους μεμονωμένους αποδέκτες της σχετικής υπηρεσίας, τις εταιρείες και για την κοινωνία στο σύνολό της.
Δεδομένης της έκτασης και του αντικτύπου των κοινωνικών κινδύνων που ενδέχεται να προκληθούν από πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες και πολύ μεγάλες επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης, της ανάγκης αντιμετώπισης των εν λόγω κινδύνων κατά προτεραιότητα και της ικανότητας να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα, δικαιολογείται ο περιορισμός της περιόδου μετά την οποία αρχίζει να εφαρμόζεται ο παρών κανονισμός στους παρόχους των εν λόγω υπηρεσιών.
Δεδομένου ότι οι στόχοι του κανονισμού, συγκεκριμένα, η συμβολή στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και η διασφάλιση ασφαλούς, προβλέψιμου και αξιόπιστου επιγραμμικού περιβάλλοντος στο οποίο προστατεύονται δεόντως τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, επειδή αυτά δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την αναγκαία εναρμόνιση και συνεργασία δρώντας μόνα τους, αλλά μπορεί, λόγω του εδαφικού και προσωπικού πεδίου εφαρμογής, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης.
Ευθύνη Των Παρόχων
Απλή Μετάδοση
Σε περίπτωση παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας των πληροφοριών η οποία συνίσταται στη μετάδοση πληροφοριών που παρέχει ο αποδέκτης της υπηρεσίας σε δίκτυο επικοινωνιών ή στην παροχή πρόσβασης σε δίκτυο επικοινωνιών, ο πάροχος της υπηρεσίας δεν φέρει ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες που μεταδίδονται ή στις οποίες παρέχεται πρόσβαση, υπό τον όρο ότι ο πάροχος:
- δεν αποτελεί την αφετηρία της μετάδοσης των πληροφοριών·
- δεν επιλέγει τον αποδέκτη της μετάδοσης· και
- δεν επιλέγει και δεν τροποποιεί τις μεταδιδόμενες πληροφορίες.
Οι δραστηριότητες μετάδοσης και παροχής πρόσβασης που αναφέρονται παραπάνω περιλαμβάνουν την αυτόματη, ενδιάμεση και προσωρινή αποθήκευση των μεταδιδόμενων πληροφοριών, στον βαθμό που η εν λόγω αποθήκευση εξυπηρετεί αποκλειστικά την πραγματοποίηση της μετάδοσης στο δίκτυο επικοινωνιών και η διάρκειά της δεν υπερβαίνει τον χρόνο που είναι ευλόγως απαραίτητος για τη μετάδοση.
Προσωρινή αποθήκευση
Σε περίπτωση παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας των πληροφοριών η οποία συνίσταται στη μετάδοση πληροφοριών που παρέχει ο αποδέκτης της υπηρεσίας σε δίκτυο επικοινωνιών, ο πάροχος της υπηρεσίας δεν φέρει ευθύνη όσον αφορά την αυτόματη, ενδιάμεση και προσωρινή αποθήκευση των εν λόγω πληροφοριών η οποία πραγματοποιείται με αποκλειστικό σκοπό να καταστεί αποδοτικότερη ή ασφαλέστερη η μεταγενέστερη μετάδοση των πληροφοριών σε άλλους αποδέκτες της υπηρεσίας, κατόπιν αιτήματός τους, υπό τον όρο ότι ο πάροχος:
- δεν τροποποιεί τις πληροφορίες·
- τηρεί τους όρους πρόσβασης στις πληροφορίες·
- τηρεί τους κανόνες που αφορούν την επικαιροποίηση των πληροφοριών, οι οποίοι καθορίζονται κατά τρόπο που αναγνωρίζεται και χρησιμοποιείται ευρέως από τον κλάδο·
- δεν παρεμποδίζει τη νόμιμη χρήση της τεχνολογίας, η οποία αναγνωρίζεται ευρέως και χρησιμοποιείται από τον κλάδο, προκειμένου να αποκτήσει δεδομένα σχετικά με τη χρήση των πληροφοριών· και
- ενεργεί άμεσα προκειμένου να αποσύρει τις πληροφορίες που αποθήκευσε ή να απενεργοποιήσει την πρόσβαση σε αυτές, μόλις λάβει πραγματική γνώση του γεγονότος ότι οι πληροφορίες έχουν αποσυρθεί από το σημείο του δικτύου στο οποίο βρίσκονταν αρχικά ή η πρόσβαση στις πληροφορίες έχει απενεργοποιηθεί ή μια δικαστική ή διοικητική αρχή διέταξε την απόσυρση των πληροφοριών ή την απενεργοποίηση της πρόσβασης σε αυτές.
Φιλοξενία
Σε περίπτωση παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας των πληροφοριών η οποία συνίσταται στην αποθήκευση πληροφοριών που παρέχει ο αποδέκτης της υπηρεσίας, ο πάροχος της υπηρεσίας δεν φέρει ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες που αποθηκεύονται κατόπιν αιτήματος του αποδέκτη της υπηρεσίας, υπό τον όρο ότι ο πάροχος:
- δεν γνωρίζει πραγματικά ότι πρόκειται για παράνομη δραστηριότητα ή παράνομο περιεχόμενο και, όσον αφορά αξιώσεις αποζημίωσης, δεν έχει αντίληψη των γεγονότων ή των περιστάσεων από τις οποίες προκύπτει η παράνομη δραστηριότητα ή το παράνομο περιεχόμενο· ή
- μόλις λάβει γνώση ή αντιληφθεί τα ανωτέρω, αποσύρει αμέσως το παράνομο περιεχόμενο ή απενεργοποιεί την πρόσβαση σε αυτό.
Ιχνηλασιμότητα εμπόρων
Οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών που δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με εμπόρους διασφαλίζουν ότι οι έμποροι μπορούν να χρησιμοποιούν τις εν λόγω επιγραμμικές πλατφόρμες για την προώθηση μηνυμάτων ή για την προσφορά προϊόντων ή υπηρεσιών σε καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση μόνον εάν, πριν από τη χρήση των υπηρεσιών των επιγραμμικών πλατφορμών για τους σκοπούς αυτούς, οι επιγραμμικές πλατφόρμες έχουν λάβει τις ακόλουθες πληροφορίες, κατά περίπτωση για τον έμπορο:
- το όνομα, τη διεύθυνση, τον αριθμό τηλεφώνου και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του εμπόρου
- αντίγραφο του εγγράφου ταυτοποίησης του εμπόρου ή κάθε άλλη ηλεκτρονική ταυτοποίηση,
- τα στοιχεία του λογαριασμού πληρωμών του εμπόρου
- όταν ο έμπορος είναι καταχωρισμένος σε εμπορικό μητρώο ή αντίστοιχο δημόσιο μητρώο, το εμπορικό μητρώο στο οποίο είναι καταχωρισμένος ο έμπορος και τον αριθμό καταχώρησής του ή ισοδύναμο μέσο ταυτοποίησης στο εν λόγω μητρώο
- αυτοπιστοποίηση του εμπόρου με την οποία δεσμεύεται να προσφέρει μόνο προϊόντα ή υπηρεσίες που συμμορφώνονται με τους εφαρμοστέους κανόνες του δικαίου της Ένωσης
Αφότου λάβει τις πληροφορίες που αναφέρονται παραπάνω και πριν επιτρέψει στον οικείο έμπορο να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες του, ο πάροχος, καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αξιολογήσει κατά πόσον είναι αξιόπιστες και πλήρεις οι πληροφορίες.
Οι έμποροι είναι υπεύθυνοι για την ακρίβεια των παρεχόμενων πληροφοριών.
Όταν ο πάροχος έχει επαρκείς ενδείξεις ή έχει λόγους να πιστεύει ότι οποιοδήποτε πληροφοριακό στοιχείο είναι ανακριβές, ελλιπές ή μη επικαιροποιημένο, ζητεί από τον έμπορο να λάβει διορθωτικά μέτρα χωρίς καθυστέρηση ή εντός της προθεσμίας που ορίζει το ενωσιακό δίκαιο και το εθνικό δίκαιο.
Σε περίπτωση που ο έμπορος δεν διορθώσει ή δεν συμπληρώσει τις πληροφορίες αυτές, ο πάροχος αναστέλλει αμελλητί την παροχή της υπηρεσίας της στον εν λόγω έμπορο σε σχέση με την προσφορά προϊόντων ή υπηρεσιών σε καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση μέχρι να ικανοποιηθεί πλήρως το αίτημα.
Σε περίπτωση που πάροχος αρνηθεί να επιτρέψει σε έμπορο να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία του, ή αναστείλει την παροχή της υπηρεσίας του, ο οικείος έμπορος έχει το δικαίωμα να υποβάλει καταγγελία.
Οι πάροχοι αποθηκεύουν τις πληροφορίες που λαμβάνονται με ασφαλή τρόπο για περίοδο έξι μηνών μετά τη λύση της συμβατικής του σχέσης με τον οικείο έμπορο. Στη συνέχεια διαγράφουν τις πληροφορίες.
Ο πάροχος γνωστοποιεί τις πληροφορίες σε τρίτους μόνο εφόσον απαιτείται σύμφωνα με το εφαρμοστέο δίκαιο και τυχόν εντολών που εκδίδονται από αρμόδιες αρχές των κρατών μελών ή από την Επιτροπή για την εκτέλεση των καθηκόντων τους βάσει του παρόντος κανονισμού.
Ο πάροχος καθιστά διαθέσιμες στην επιγραμμική του πλατφόρμα τις πληροφορίες στους αποδέκτες της υπηρεσίας, με σαφή, εύκολα προσβάσιμο και κατανοητό τρόπο.
Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες τουλάχιστον στην επιγραμμική διεπαφή της επιγραμμικής πλατφόρμας όπου παρουσιάζονται οι πληροφορίες για το προϊόν ή την υπηρεσία.
Δικαίωμα πληροφόρησης
Όταν ένας πάροχος επιγραμμικής πλατφόρμας που δίνει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με εμπόρους, ενημερώνεται, ανεξάρτητα από τα χρησιμοποιούμενα μέσα, για παράνομο προϊόν ή υπηρεσία που προσφέρεται από έναν έμπορο σε καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση μέσω των υπηρεσιών του, ο εν λόγω πάροχος ενημερώνει, στον βαθμό που διαθέτει τα στοιχεία επικοινωνίας τους, τους καταναλωτές που αγόρασαν το παράνομο προϊόν ή την υπηρεσία μέσω των υπηρεσιών του για τα ακόλουθα:
- για το γεγονός ότι το προϊόν ή η υπηρεσία είναι παράνομα·
- για την ταυτότητα του εμπόρου· και
- για οποιαδήποτε σχετικά μέσα προσφυγής.
Η υποχρέωση αυτή περιορίζεται στις αγορές παράνομων προϊόντων ή υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν εντός των έξι μηνών που προηγούνται της στιγμής κατά την οποία ο πάροχος έλαβε γνώση της παρανομίας.
Όταν ο πάροχος δεν διαθέτει τα στοιχεία επικοινωνίας όλων των εμπλεκόμενων καταναλωτών, ο εν λόγω πάροχος δημοσιοποιεί και καθιστά εύκολα προσβάσιμες στην επιγραμμική διεπαφή του τις πληροφορίες σχετικά με το παράνομο προϊόν ή την υπηρεσία, την ταυτότητα του εμπόρου και για οποιαδήποτε σχετικά μέσα προσφυγής.
Το Δικηγορικό μας Γραφείο, για περισσότερα από 15 χρόνια εξειδικεύεται στο Εταιρικό και Εμπορικό Δίκαιο. Επικοινωνήστε μαζί μας για σας καθοδηγήσουμε και να σας συμβουλεύσουμε σε κάθε θέμα σχετικά με τις ψηφιακές υπηρεσίες.