Ο θεσμός της διαμεσολάβησης στις εμπορικές διαφορές εισήλθε στην έννομη σφαίρα με τον Ν.4640/2019. Κατά το παρελθόν υπήρξαν και άλλες προσπάθειες για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διαδικασίας, χωρίς όμως να γίνει αποδεκτή από την συντριπτική πλειοψηφία του εμπορικού κόσμου ως τρόπος επίλυσης διαφορών.
Με την πιστοποίηση ειδικών διαπιστευμένων μεσολαβητών και την υποχρεωτική αρχική συνεδρία, ο νόμος προσπαθεί να αντιστρέψει το μέχρι σήμερα αρνητικό κλίμα και να καταστήσει τον νεοεισαγόμενο θεσμό της διαμεσολάβησης συμπληρωματικό πυλώνα της δικαιοσύνης στα πλαίσια επίλυσης των εμπορικών διαφορών.
Βασικές πληροφορίες που μια εταιρεία και επιχείρηση πρέπει να έχει σχετικά με το θεσμό, υπό τη μορφή faq:
⬥Ποιες εμπορικές υποθέσεις είναι δεκτικές σε διαμεσολάβηση;
Όλες.
⬥Σε ποιες εμπορικές υποθέσεις είναι υποχρεωτική η επίλυση μέσω διαμεσολάβησης;
Σε καμία. Κάτι τέτοιο θα προσέκρουε ευθέως στο Σύνταγμα (άρθρο 20 παρ. 1 “Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ’ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει”).
Αυτό που κατέστη υποχρεωτικό με τον Ν. 4640/2019, είναι μια μόνο συνεδρία / συνάντηση των μερών με τον διαμεσολαβητή προκειμένου, δια του τελευταίου, να εξεταστεί η δυνατότητα επίλυσης της εμπορικής διαφοράς χωρίς προσφυγή στα αστικά δικαστήρια. Αυτή η συνεδρία ονομάζεται “Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία” (ΥΑΣ) και πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν τη συζήτηση της υπόθεσης στο δικαστήριο. Μπορεί, δηλαδή, να πραγματοποιηθεί και μετά την άσκηση αγωγής.
⬥Σε ποιες εμπορικές υποθέσεις είναι υποχρεωτική η ΥΑΣ;
Σε όσες το αντικείμενο της εμπορικής διαφοράς είναι πάνω από 30.000 Ευρώ ή σε διαφορά εκ συμβάσεως στην οποία σύμβαση υπάρχει Ρήτρα Διαμεσολάβησης.
⬥Ποια η ισχύς μιας απόφασης που επετεύχθη κατά τη διαδικασία της διαμεσολάβησης;
Η Συμφωνία που επετεύχθη μπορεί να κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου και με τον τρόπο αυτό να περιβληθεί με το τύπο της δικαστικής απόφασης ώστε να αποτελεί τίτλο εκτελεστό.
⬥Ποια τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης;
Κατά τη γνώμη μας το βασικότερο πλεονέκτημα είναι η ταχύτητα στην λύση της εμπορικής διαφοράς. Με δεδομένο ότι μια δικαστική διένεξη εμπορικής διαφοράς διαρκεί συνήθως από δύο έως και πέντε έτη, με τη διαμεσολάβηση μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία ακόμα και εντός ολίγων εβδομάδων.
⬥Μπορεί, στα πλαίσια μιας εμπορικής σύμβασης, να συμφωνηθεί ως αποκλειστικός τρόπος επίλυσης τυχόν διαφορών η διαμεσολάβηση;
Όπως προαναφέραμε, κάτι τέτοιο θα προσέκρουε στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος. Αυτό που μπορεί να συμφωνηθεί είναι η ανωτέρω αναφερόμενη “Ρήτρα Διαμεσολάβησης” με την οποία τα μέρη συμφωνούν πριν από τυχόν προσφυγή στα αστικά δικαστήρια να προηγείται ΥΑΣ, ανεξαρτήτως ποσού.
⬥Η διαμεσολάβηση σε τι διαφέρει από τη διαιτησία;
Στη διαιτησία, τα μέρη έχουν αποφασίσει από πριν για ένα ορισμένο πρόσωπο ως διαιτητή (ή μια ομάδα διαιτητών) ο οποίος αποφασίζει κατά τρόπο νομικά δεσμευτικό. Ο διαιτητής δηλαδή λειτουργεί ως δικαστής. Στη διαμεσολάβηση, ο διαμεσολαβητής είναι ένα ουδέτερο πρόσωπο το οποίο δεν εκφράζει γνώμη επί του ζητήματος, αλλά συνδράμει σε μια προσπάθεια φιλικού διακανονισμού.
Υπάρχουν αρκετές παράμετροι στον θεσμό που μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία σε εταιρείες και επιχειρήσεις για την καλόπιστη επίλυση των εμπορικών τους διαφορών.
Το Δικηγορικό μας Γραφείο, για περισσότερα από 15 χρόνια εξειδικεύεται στο Εταιρικό και Εμπορικό Δίκαιο. Επικοινωνήστε μαζί μας για σας καθοδηγήσουμε και να σας συμβουλεύσουμε για τις δυνατότητες διευθέτησης μέσω του θεσμού της διαμεσολάβησης.