Το domain name («όνομα περιοχής» ή «όνομα χώρου») είναι ένα αλφαριθμητικό στοιχείο το οποίο εκχωρείται προς χρήση σε ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο με σκοπό την χρήση, από το συγκεκριμένο πρόσωπο ή με την συναίνεσή του, πρωτοκόλλων ή υπηρεσιών του Διαδικτύου.

Νομικά, το domain name είναι μία διαρκής ενοχική σχέση με περιουσιακή διάσταση και αξία, χωρίς να δημιουργείται και απόλυτο, αποκλειστικό δικαίωμα (ΕφΑθ 2801/2022).

Εξάλλου, το domain name έχει χαρακτηριστεί από τη νομολογία ως «το μέσο ή το εισιτήριο για την είσοδο στο διαδίκτυο» (ΑΠ 1561/2024).

Τούτο διότι, βασική προϋπόθεση για την είσοδο ενός επαγγελματία στο διαδίκτυο, αποτελεί η δημιουργία ενός χώρου στο διαδίκτυο (internet), όπου θα καθίσταται δυνατή η πρόσβαση ενδιαφερομένων, πελατών και η κατάρτιση συναλλαγών.

Χαρακτηριστικά

Το domain name, κατ’ ουσία, επιτελεί ρόλο ηλεκτρονικής διεύθυνσης, επιτρέποντας την επικοινωνία του χρήση του διαδικτύου με τον κάτοχο της ηλεκτρονικής διεύθυνσης.

Με τον τρόπο αυτό καθίσταται δυνατή η πρόσβαση πελατών ακόμη και η κατάρτιση συναλλαγών.

Έτσι, ο χρήστης, συνδεόμενος με ένα συγκεκριμένο όνομα διαδικτύου, έρχεται σε επαφή με τα δημοσιευμένα, στην ιστοσελίδα που επιλέγει, δεδομένα και κατ’ επέκταση με το πρόσωπο στο οποίο ανήκει η ιστοσελίδα.

Το domain name αποτελείται από σειρά αλφαριθμητικών χαρακτήρων (τουλάχιστον τριών και όχι περισσότερων των είκοσι τεσσάρων), χωρίς ή με λογικό ειρμό, σε μία ή περισσότερες λέξεις που χωρίζονται από διάφορα σημεία, διαιρείται δε σε τρία μέρη.

Η τελευταία από τις λέξεις, κατά κανόνα συγκεκριμένη, αποτελεί και το σημείο αναφοράς, συνήθως της χώρας αρχειακής καταχώρησης του domain name του χρήστη (π.χ. gr = Greece κ.λπ.) ή της βασικής ιδιότητας του (π.χ. org = Organization).

Σύμφωνα με τον “Κανονισμό Διαχείρισης και Εκχώρησης Ονομάτων Χώρου (Domain Names) με κατάληξη .gr ή .ελ.” της ΕΕΤΤ η διαδικασία Εκχώρησης και Καταχώρησης Ονομάτων Χώρου με κατάληξη .gr ή .ελ στο σύνολό της, ξεκινά με την υποβολή της Δήλωσης Καταχώρησης στον Καταχωρητή και λήγει με την Εκχώρηση Ονομάτων Χώρου με κατάληξη .gr ή .ελ.

Νομική Φύση

Το domain name δεν μπορεί κατ’ αρχήν να ταυτιστεί με την εμπορική επωνυμία, το διακριτικό τίτλο και το εμπορικό σήμα.

Τούτο διότι καθώς αποτελεί απλώς και μόνο τμήμα μίας τεχνικής διαδικασίας, η τήρηση της οποίας απαιτείται για την ηλεκτρονική περιήγηση στο διαδίκτυο. Μόνη η καταχώριση στην Αρχή Καταχώρισης, άλλωστε, δεν δημιουργεί οιοδήποτε δικαίωμα σε διακριτικό γνώρισμα ή σήμα.

Πρέπει, ωστόσο, να αποδίδεται σε αυτό λειτουργία τόσο διακριτικού τίτλου όσο και σήματος, κατά έμμεσο τρόπο, όταν αυτό χρησιμοποιείται ως διακριτικό στοιχείο για το πρόσωπο ή την επιχείρηση στο διαδίκτυο. 

Τούτο διότι, όπως και τα προηγούμενα, έχει πρωταρχικά, εξατομικευτική και αναγνωριστική λειτουργία.

Η ευχέρεια ελεύθερης χρήσης οποιοσδήποτε ονομασίας, όσο γνωστή και φημισμένη και αν είναι, από τον πρώτο τυχόντα θα προκαλούσε τεράστιες ή ανεπανόρθωτες ζημιές στην επιχείρηση που καθιερώθηκε στις συναλλαγές με την επίμαχη ονομασία.

Για τη διαφύλαξη έτσι των νομίμων συμφερόντων των παραπάνω επιχειρήσεων, θα πρέπει να αποδοθεί στο domain name μια οιονεί λειτουργία διακριτικού τίτλου και σήματος.

Τούτο ενισχύεται και από το ότι οι κάτοχοι domain name στην πράξη εμφανίζονται στο διαδίκτυο διακριτικά γνωρίσματα που τους κατέστησαν γνωστούς στον υλικό κόσμο, δηλαδή χρησιμοποιούν το όνομα, την επωνυμία ή το σήμα τους, δεδομένων μάλιστα των περιορισμένων ορίων παροχής domain name για κάθε χρήση αλλά και της επιβαλλόμενης συντομίας για του είδους αυτού την επικοινωνία.

Προστασία

Ενόψει των ανωτέρω, το domain name θα πρέπει να απολαμβάνει προστασίας αντίστοιχης με εκείνη των διακριτικών γνωρισμάτων του άρθρου 13 του ν. 146/1914.

Εξάλλου, και ένα διακριτικό γνώρισμα θα πρέπει να προστατεύεται (εφόσον βεβαίως πληρούνται οι αναφερόμενες στη συνέχεια προϋποθέσεις προστασίας του) από τη χρήση ενός ονόματος πεδίου, παρά το γεγονός ότι προηγήθηκε χρονικά η καταχώρηση αυτού στο διαδίκτυο.

Ωστόσο θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, υπό τα εκάστοτε κρίσιμα πραγματικά περιστατικά, οι ιδιαιτερότητες του διαδικτύου και συγκεκριμένα:

• της παγκοσμιότητας του διαδικτύου ως μέσου ενημέρωσης,
• της μοναδικότητας των ηλεκτρονικών διευθύνσεων,
• της πεπερασμένης δυνατότητας συνδυασμών διευθύνσεων,
• του ιδιόρρυθμου συστήματος καταχώρισης των ονομασιών, κατά το οποίο η εξυπηρέτηση των αιτήσεων γίνεται κατά τη σειρά άφιξής τους,

χωρίς διενέργεια προληπτικού ελέγχου, αρκεί να μην έχει χορηγηθεί το συγκεκριμένο όνομα σε άλλον αιτούντα (First Come First Served).

Ακόμη, δεν αποκλείεται domain name να αποτελεί επωνυμία μιας επιχείρησης, αν αυτή δραστηριοποιήθηκε για πρώτη φορά στο διαδίκτυο.

Αρχή Χρονικής Προτεραιότητας

Ωστόσο, η καταχώριση στο διαδίκτυο δεν παρέχει οποιοδήποτε προβάδισμα έναντι των μη καταχωρημένων σε αυτό διακριτικών γνωρισμάτων και το αντίστροφο, ήτοι, η διαδικτυακή προτεραιότητα δεν υπερισχύει της αρχής της χρονικής προτεραιότητας (ΔΕΕ C-245/02), όπως αυτή ισχύει στο δίκαιο της βιομηχανικής ιδιοκτησίας για την προστασία σημάτων.

Έτσι, σε κάθε περίπτωση προσβολής διακριτικού γνωρίσματος από domain name τρίτου, η χρονική προτεραιότητα κρίνεται με βάση το χρονικό σημείο γένεσης του δικαιώματος επί του διακριτικού γνωρίσματος.

Δηλαδή, για την χρονική προτεραιότητα, δεν έχει σημασία το χρονικό σημείο της καταχώρησης στο μητρώο των domain names, αλλά η έναρξη χρήσης της ένδειξης στις επιχειρηματικές συναλλαγές.

Νομική Βάση Προστασίας

Υπό το πλαίσιο αυτό, η καταχώριση γνωστού ξένου διακριτικού γνωρίσματος ως domain name ενδέχεται να συνιστά αθέμιτο παρεμποδιστικό ανταγωνισμό, κατ’ άρθρο 1 του Ν. 146/1914, ενώ δεν αποκλείεται ότι μπορεί να συντρέχουν και οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 13 του Ν. 146/1914, όταν το διακριτικό γνώρισμα χρησιμοποιείται στο διαδίκτυο (ΑΠ 371/2012).

Υπό τις ανωτέρω παραδοχές, η σύγκρουση μεταξύ διακριτικού γνωρίσματος επιχείρησης, επωνυμίας, σήματος κ.λ.π. και domain name θα αρθεί κατ’ αρχάς, με βάση την αρχή της χρονικής προτεραιότητας κατά τα εν γένει ισχύοντα. Τούτο, όμως, στο μέτρο που το προσβαλλόμενο διακριτικό γνώρισμα δεν αποτελεί γνώρισμα (π.χ. σήμα φήμης).

Η νομική βάση της προστασίας, θεμελιώνεται είτε μέσω της διάταξης του 13 του ν. 146/1914 είτε του άρθρου 38 του ν. 4679/2020, χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση παροχής προστασίας κατά τη διάταξη του άρθρου 1 του ν. 146/1914, ιδίως στην περίπτωση που ένα όνομα χώρου κατατίθεται κακόπιστα. 

Κριτήρια 

Έτσι, το ομοειδές του domain name αλλά και της δραστηριότητας του κατόχου του με αντίστοιχο προγενέστερο διακριτικό γνώρισμα, σαφώς συνηγορεί υπέρ της κατάφασης της προσβολής του προγενέστερου γνωρίσματος.

Ο κίνδυνος σύγχυσης, ωστόσο, πρέπει να νοηθεί ευρέως, ώστε να μην αποκλείεται ακόμα και όταν η μεταγενέστερη επιχείρηση παράγει η εμπορεύεται ανόμοια προϊόντα η προσφέρει ανόμοιες υπηρεσίες, αφού και στην περίπτωση αυτή ο καταναλωτής μπορεί να σχηματίσει την εντύπωση ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες προέρχονται από την ίδια επιχείρηση ή ότι ανάμεσα στις δύο επιχειρήσεις υπάρχει σχέση συνεργασίας.

Απαιτείται, όμως, στην περίπτωση αυτή, να υπάρχει τουλάχιστον κάποια εγγύτητα ή συγγένεια των οικονομικών κλάδων, στους οποίους ανήκουν οι αντιμαχόμενες επιχειρήσεις, και τούτο διότι η έλλειψη κάθε σχέσης των οικονομικών κλάδων δραστηριότητας θα έχει κατά κανόνα ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα παραπλάνησης ενός αμελητέου τμήματος των σχετικών συναλλακτικών κύκλων, το οποίο δεν θα επαρκούσε για την αποδοχή του κινδύνου σύγχυσης (ΑΠ 1609/2014).

Το Δικηγορικό μας Γραφείο, για περισσότερα από 15 χρόνια εξειδικεύεται στο Εταιρικό και Εμπορικό Δίκαιο. Επικοινωνήστε μαζί μας για σας καθοδηγήσουμε και να σας συμβουλεύσουμε σε κάθε θέμα σχετικά με το νομικό πλαίσιο του domain name.